آشنایی با انواع سند ملکی
هر ساله تعداد زیادی ملک و ویلا در شمال به دلیل موقعیت جغرافیایی خوب و قیمت مناسب برای خریدار به فروش می رسد. یکی از مهم‌ترین مسائلی که در هنگام خرید زمین در شمال و یا خرید ویلا در شمال با آن مواجه می‌شویم، سند ملک و صحت و سلامت آن می باشد. سند ملک انواع مختلفی دارد که هر یک تعریف و مسائل حقوقی مختص خودش را دارد. در این مقاله به تعریف هر یک از انواع اسناد می پردازیم.
1)سند قولنامه ای: این نوع سند با توافق طرفین معامله، توسط مشاور املاک عقد می گردد. قولنامه باید توسط فردی معتبر و سرشناس منعقد گردد تا از نظر قانونی دچار مشکل نشود. این نوع سند چون در اداره اسناد تنظیم نمی شوند، جزء اسناد ملکی عادی به شمار می رود. سند قولنامه ای اگر به درستی تنظیم شده باشد، مبنای قانونی دارد.
2)سند سیم سرب ملکی: این نوع اسناد در اداره ثبت و دفترخانه های اسناد رسمی به نام مالک ثبت می شوند و برای خرید زمین در شمال از اعتبار بالایی برخوردار می باشند. این سند می تواند به صورت مشاع یا شش دانگ باشد.
3)سند شش دانگ: هر یک از اسناد مالکیتی معتبر (عادی یا رسمی) که به طور تمام و کمال به یک مالک تعلق داشته باشد را سند شش دانگ می گوییم. کلمه‌ی شش دانگ به معنای شش جهت است و منظور از شش دانگ؛ شش جهت شمال، جنوب، شرق، غرب، بالا و پایین است. این نوع سند از اعتبار بالایی برخوردار است و بسیاری از افراد که قصد خرید زمین در شمال یا خرید ویلا در شمال را دارند، به دنبال ملک هایی با این نوع سند هستند.
4)سند تک برگ: در گذشته سند ملک ها به صورت دفترچه ای و یا چند برگ بوده اند. این نوع دفترچه ها به دلیل امنیت کمی که داشتند، به راحتی قابل جعل بودند. در سال های اخیر برای بالا بردن ضریب اطمینان به اسناد ویلاها و املاک در شمال، اسناد دفترچه ای و چند برگ را به سند تک برگ تبدیل کرده اند که از این طریق مشخصات کامل ملک در سامانه الکترونیکی سازمان اسناد و املاک کشور ثبت می گردد. از مزایای دیگر این نوع سند می توان به خوانا بودن و نگهداری آسان تر این سند نسبت به سند دفترچه ای اشاره کرد.
5)سند منگوله دار: سندهای مالکیتی است که دارای چند برگ به صورت دفترچه ای و یک منگوله است. این سند همراه با یک تکه نخ و سرب توسط اداره اسناد، برای بالا بردن اطمینان پلمپ شده است.
6)سند شخصی: به اسنادی که تفکیک شده و به نام شخص زده شده باشد اطلاق می گردد.
7)سند وکالتی: به نوعی از سند گفته می شود که به نام شخص یا اشخاص دیگری به عنوان وکیل فروشنده‌ی اصلی تنظیم شده باشد. گاهی اوقات ممکن است به هر دلیلی از جمله بیماری، فوت و… یک یا چند نفر از سوی یک نفر وکالت داشته باشند. در این صورت باید وکالت آن‌ها به صورت رسمی و محضری ثبت شده باشد تا برای دیگران نیز از اعتبار لازم برخوردار باشد.
8)سند مشاع: مشاع در لغت به معنای شریک داشتن و شریک بودن می باشد. سند مشاع یعنی ملک مورد نظر دو یا چند مالک دارد. این سند برای مالکیت ساختمانی مانند پارکینگ و … کاربرد دارد.
9)سند عرصه: این سند برای زمینی که ویلا یا آپارتمان بر روی آن بنا شده است، می باشد.
10)سند اعیان: این سند برای ویلا و یا ساختمانی است که در یک زمین یا همان عرصه احداث شده است.
11)سند شورایی: به سندی که بعد از توافق طرفین و عقد قرارداد، توسط شورای محلی یک منطقه و در بنگاه مهر شده باشد سند شورایی می‌گویند. سند شورایی دارای مزایایی همچون نداشتن هزینه مالیات، عوارض شهرداری، هزینه انتقال سند، سرعت انجام معامله و … می باشد.
12)سند تفکیکی: این سند معمولاً بر ملکی دلالت دارد که بین چند نفر تقسیم شده است و قسمت‌های تقسیم شده هرکدام دارای سند جداگانه می باشند. برای مثال سند مالکیت آپارتمان ها که جهت تفکیک، پس از ابطال مالکیت اولیه به تفکیک هر واحد صادر می شود.
13)سند اوقافی: سند وقفی یا اوقافی سندی است که در گذشته توسط صاحبان ملک یا زمین، وقف شده و تحویل اداره اوقاف گردیده است. اداره اوقاف مسئول امور این گونه اسناد و املاک می باشد. اداره‌ی اوقاف این ملک‌ها رو به صورت ۹۹ ساله به دیگران منتقل می‌کند و از آن‌ها اجاره می‌گیرد. طبق قانون و مسائل حقوقی، خرید و فروش اموال وقفی، بدون هماهنگی و اجازه گرفتن از اداره اوقاف ممنوع بوده و تخلف به حساب می‌آید. اگر اشخاصی که با اجازه اوقاف اعیانی در عرصه اوقافی بسازند، می‌توانند فقط برای اعیان خود سند درخواست کنند.
14)سند بنچاق: در زمان گذشته قبل از تصویب قانون ثبت در کشور، مردم برای توافق بین خودشان، قراردادهایی روی کاغذ می نوشتند و سپس این قراردادها توسط علما و افراد سرشناس که در بین مردم چهره‌ی موجه و مقبولی داشتند، ممهور و امضاء می شد که مورد قبول همگان بود.
